Żeby zobrazować problem dzikich wysypisk śmieci trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie czym one są. Legalne składowisko odpadów jest to bowiem obiekt zorganizowanego deponowania śmieci, który jest zlokalizowany i urządzony zgodnie z przepisami i regulacjami prawnymi. Pod względem budowlanym jest to również obiekt trudny technicznie – wymagana tutaj jest szczelność i zapewnienie minimalnego oddziaływania na otoczenie. Dlatego też miejsca, w których znajdują się porozrzucane śmieci lub występuje nielegalne składowanie odpadów, uznawane są za dzikie wysypiska śmieci. Są to miejsca zanieczyszczone, niebezpieczne, nieprzystosowane do tego, aby składować tam odpady. Sytuacja ta zagraża środowisku i zdrowiu człowieka.
Dzikie wysypiska – skala problemu
Dzikie wysypiska i nielegalny wywóz odpadów to dzisiaj w Polsce ogromny problem estetyczny i środowiskowy. W samym Poznaniu do końca sierpnia 2021 roku ujawniono ponad 700 miejsc nielegalnie składowanych śmieci. Niestety, Wydział Gospodarowania Nieruchomościami (WGN UMP) zmuszony jest usuwać co roku odpady komunalne, meble, gruz. Trzeba również pamiętać, że to nie wszystkie odpady, którymi miasta muszą się zajmować. Wystarczy, że przejdziemy się na spacer lub wybierzemy w podróż samochodem po okolicach podmiejskich, by ukryte wysypiska znaleźć w lasach, na poboczach, parkach czy działkach mieszkalnych. Śmieci znajdziemy także na terenach garaży, czy pustostanów. Na łąki i do lasów wyrzuca się praktycznie wszystko – od jedzenia, mebli, sprzętu AGD, poprzez leki i odpady niebezpieczne, takie jak zużyte baterie czy akumulatory, na trujących cieczach kończąc. Takie wysypiska powstają wszędzie tam, gdzie człowiek czuje się bezkarny i gdzie nikt go nie widzi. Dlatego też potrzebna jest świadomość społeczna dotycząca szkodliwości takich odpadów dla naszego zdrowia i przyszłości.
Ile trwa rozkład odpadów?
Hasła, aby dbać o naszą planetę i działać na rzecz ochrony środowiska, słyszymy dzisiaj wszędzie. Medialne akcje społeczne zachęcające do segregowania odpadów, oddawania ich do firm, które w prawidłowy sposób je zutylizują niestety często nie przynoszą pożądanych efektów. Dlatego też, dzikie wysypisko jest to tragiczny obraz bezmyślności człowieka, który tworząc nielegalne składowiska zaszpeca nie tylko miasta, ale i tereny zielone. Należy tutaj pamiętać o długim czasie rozkładu odpadów, bo mając świadomość, że rozkład bioodpadów jest dość szybki (maksymalnie do kilku miesięcy) to rozkład takich śmieci, jak między innymi:
- puszki aluminiowe (do 100 lat),
- torby foliowe (ponad 120 lat),
- opony samochodowe (500 lat),
- jednorazowa pieluszka (500 lat),
- czy też plastik (do 1000 lat)
jest bardzo długi. Z tego właśnie powodu co roku zagrożone są setki gatunków roślin i zwierząt. Sam plastik stanowi tutaj bardzo duże zagrożenie, ponieważ jest zjadany przez mieszkańców lasów. Tworzywo to, niestrawione przez żołądek zwierzęcia, powoduje, że przestaje ono jeść i umiera z głodu. Natomiast chemikalia pochodzące z plastikowych odpadów mają na zwierzęta działanie trujące. Pamiętajmy, iż zjedzone przez zwierzęta odpady wchodzą do łańcucha pokarmowego, by zagościć również i na naszych stołach.
Dlaczego nielegalnie składowane odpady są niebezpieczne dla środowiska?
Dlatego, że tworzywa sztuczne i śmieci, które rozkładają się w środowisku, powodują zanieczyszczenie powietrza, którym oddychamy i niszczona jest nasza atmosfera, co powoduje nieodwracalne i katastrofalne skutki dla naszej planety. Najpierw niestety zostaje zanieczyszczona tak cenna dla nas woda, bo to do wody z pomocą kanalizacji dostają się do otoczenia mikrocząsteczki tworzyw sztucznych. Dzikie wysypiska niszczą prawidłowe działanie ekosystemów leśnych, co doprowadza również do zniekształcenia i wymarcia rosnących w lasach drzew i innych roślin.
Tak jak wspomniano wyżej plastik powoduje śmierć zwierząt, ale trzeba pamiętać, że i inne odpady np. metalowe czy szklane, okaleczają i ranią zwierzęta.
Pamiętajmy, iż rozrzucane odpady zaczynają się rozkładać – co prowadzi do rozwoju chorobotwórczych grzybów i bakterii, a zapach który powoduje rozkład przyciąga zwierzęta, które są roznosicielami chorób, takie jakie: szczury, myszy, komary, muchy, itd. Analizy mikrobiologiczne odpadów wskazują między innymi na obecność w nich niebezpiecznych pałeczek okrężnicy z rodzaju Escherichia, pałeczek z rodzaju Proteus, Salmonelli oraz Shigelli.
W kontrze do legalnych wysypisk śmieci, zaśmiecone tereny nie są zabezpieczone i oddzielane od gleby kilkoma warstwami wytrzymałej folii i żużlu, które działają jak bariera dla toksyn. Brak takich zabezpieczeń powoduje podwyższoną koncentrację metali ciężkich i przedostawanie się szkodliwych substancji do gleby i wód gruntowych, przyczyniając się do ich skażenia i niszczy środowisko.
Gazy, takie jak siarkowodór czy metan, które powstają na terenie nielegalnych wysypisk, bardzo często doprowadzają do samozapłonu lasu, który powodując pożar uwalnia do atmosfery, gleby i wody trujące substancje, takie jak: dwutlenek węgla, tlenek węgla, tlenki siarki, pięciotlenki fosforu, tlenki azotu, opary cyjanowodoru, siarkowodoru i chlorowodoru.
Kary za nielegalne składowanie odpadów
Pamiętajmy, że wysypywanie odpadów w miejscach do tego nieprzeznaczonych jest wykroczeniem. Stanowią o tym poniższe artykuły prawne:
- Art. 145. Kodeksu Wykroczeń – „Kto zanieczyszcza lub zaśmieca miejsca dostępne dla publiczności, a w szczególności drogę, ulicę, plac, ogród, trawnik lub zieleniec, podlega karze grzywny do 500 złotych albo karze nagany.”
- Art. 154 kodeksu wykroczeń, „(…), kto wyrzuca na nie należący do niego grunt polny kamienie, śmieci, padlinę lub inne nieczystości(…)podlega karze grzywny do 1.000 złotych albo karze nagany.”
- Art. 162 Kodeksu Wykroczeń: „§ 1. Kto w lasach zanieczyszcza glebę lub wodę albo wyrzuca do lasu kamienie, śmieci, złom, padlinę lub inne nieczystości, albo w inny sposób zaśmieca las, podlega karze grzywny albo karze nagany.
§ 2. Jeżeli czyn sprawcy polega na zakopywaniu, zatapianiu, odprowadzaniu do gruntu w lasach lub w inny sposób składowaniu w lesie odpadów, sprawca podlega karze aresztu albo grzywny.”
Co roku liczba dzikich wysypisk powiększa się niszcząc środowisko, w którym żyjemy, pozostawiając w ten sposób odpady zatruwamy środowisko na kilka setek, a często tysięcy lat. Na dzień dzisiejszy straż miejska ma duży problem z ustaleniem sprawców, którzy tworzą dzikie wysypiska. Jest to bowiem rodzaj wykroczenia, w którym trzeba sprawcę ująć na gorącym uczynku. Trzeba jednak pamiętać, że przeszukując śmieci policja, czy też straż bardzo często znajduje sprawcę niedozwolonego procederu, chociażby po receptach czy rachunkach znajdujących się w odpadach. Pomocna w zlokalizowaniu przestępców jest też oczywiście właściwa postawa obywatelska. Każda osoba, która jest świadkiem wyrzucania odpadów w niedozwolonych miejscach powinna niezwłocznie poinformować o tym fakcie policję, czy inne służby. Należy tutaj spisać jak najwięcej informacji, które mogą pomóc w odszukaniu sprawcy, takich jak np. rejestracja pojazdu, dane osobowe. Na szczęście służby mogą liczyć na pomoc mieszkańców, którzy często pomagają policji widząc, że w ich okolicy został wysypany gruz, odpady pobudowlane czy inne śmieci. Każdy przypadek nielegalnego składowiska odpadów należy zgłaszać na numer 997 lub 112.
Co możemy zrobić z odpadami i gdzie je składować ?
Jeśli policja nie jest w stanie znaleźć winowajców odpowiadających za dzikie wysypisko, to za jego likwidację odpowiedzialna jest gmina (Art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z 8.03.1990 r. o samorządzie gminnym, jako zadanie mające wpływ na zachowanie czystości na jej terenie), która likwiduje odpady ze środków pochodzących z opłat mieszkańców tejże gminy. Jeśli natomiast wysypisko znajduje się na posesji, do której właściciel ma tytuł prawny to jest likwidowane na koszt tego właściciela i to on ponosi opłaty za wywóz nieczystości. Sytuacje wyrzucania odpadów w niedozwolone miejsca są trudne do zrozumienia, ponieważ gminy dają swoim mieszkańcom szeroki wachlarz możliwości postępowania z odpadami komunalnymi w ramach ponoszonych opłat za śmieci:
- Miasto odbiera śmieci spod nieruchomości zgodnie z ustalonym harmonogramem
- Gmina planuje i ustala zbiórki odpadów wielkogabarytowych
- Planowanie zbiórek odpadów zużytego sprzętu elektronicznego i elektrycznego
- Możliwość oddawania odpadów w Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych
Dla osób, które nie mają możliwości i czasu skorzystania z usług gminnych, firmy zajmujące się wynajmem kontenerów przygotowały specjalne oferty, dzięki którym mogą Państwo zutylizować odpady. Korzystając z usług naszej firmy nie musi być to wcale drogie i czasochłonne. Najważniejsze jest dla nas Państwa zdrowie i dobro środowiska dlatego też posiadamy wszystkie niezbędne zezwolenia na składowanie odpadów, dzięki czemu gwarantujemy Państwu szybką, odpowiedzialną utylizację i recykling.
Nasza firma jako lider na rynku usług wywozu gruzu i odpadów działa na terenie całego Poznania oraz do 100 km dookoła! Posiadamy szeroką gamę kontenerów otwartych, a szybka realizacja Państwa zamówień jest dla nas priorytetem. Obsługujemy zarówno klientów prywatnych, jak i firmy gwarantując najwyższą jakość usług. Żeby złożyć zamówienie wystarczy do nas zadzwonić, a nasze biuro obsługi klienta doradzi wybór odpowiedniego kontenera.