Budynki potrafią przetrwać długie lata, a nawet wieki. Nadgryzione zębem czasu, czasem nadają się jedynie do rozbiórki. Bywa, że ich usunięcie podyktowane jest względami bezpieczeństwa lub estetyką posesji. Są sytuacje, kiedy łatwiej jest zburzyć dany budynek, niż inwestować w jego remont. Sama rozbiórka nie jest jednak czymś prostym. W świetle prawa traktowana jest ona jako praca budowlana, co oznacza, że trzeba dostosować się do bieżących przepisów. Jak zorganizować rozbiórkę budynku?
Spis treści:
- Rozbiórka budynku – kwestie prawne
- Jak przeprowadzić rozbiórkę budynku?
- Jak posprzątać po rozbiórce budynku?
- Ile kosztuje rozbiórka budynku?
- Rozbiórka obiektu – podsumowanie
Rozbiórka budynku – kwestie prawne
Prawo budowlane (Ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane znowelizowane 19 września 2020, ostatni ogłoszony tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 1333) nie precyzuje dokładnie, czym jest rozbiórka budynku. Na podstawie art. 3 ust. 7, należy ją jednak uznać za rodzaj robót budowlanych, co sprawia, że trzeba zastosować się do odpowiednich procedur administracyjnych. W przypadku ich niedopełnienia należy spodziewać się kar.
Jedną z ważniejszych kwestii, jakie wynikają z przepisów prawa jest pozwolenie na rozbiórkę. Okazuje się, że nie zawsze jest ono potrzebne. O wydanie decyzji na rozbiórkę nie trzeba pytać w przypadku:
- budynków i budowli, które nie widnieją w rejestrze zabytków oraz nie są objęte ochroną konserwatorską, zaś ich wysokość nie przekracza 8 m, a odległość od granicy działki jest nie mniejsza niż połowa wysokości,
- obiektów i urządzeń budowlanych, które nie mają statusu zabytków,
- budynków i budowli na terenach zamkniętych ustalonych decyzją Ministra Obrony Narodowej, oczywiście z wyłączeniem obiektów wpisanych do rejestru zabytków bądź objętych ochroną konserwatorską.
Jak wynika z przepisów, wyburzania altan czy wiat na posesji nie wymaga wizyty w urządzenie. Wyjątkiem jest sytuacja kiedy rozbiórka budowli może prowadzić do pogorszenia warunków sanitarnych, stosunków czy stanu środowiska bądź wymaga zachowania warunków, od których spełnienia może być uzależnione prowadzenie robót związanych z demontażem.
Co zrobić w przypadku obiektów, których rozbiórka wymaga pozwolenia? Wówczas potrzebne jest zgłoszenie do urzędu miasta czy starostwa powiatowego. Należy przygotować szereg dokumentów jak mapa ewidencyjna z zaznaczoną budowlą do rozbiórki oraz odległościami, jakie dzielą ją od działki, zgoda właściciela budynku, opis sposobu i zakresu przewidywanych prac, planowaną datą rozpoczęcia robót, szkice i rysunki, plan zadbania o bezpieczeństwo ludzi i mienia, opinie oraz pozwolenia otrzymane od poszczególnych organów, informacja o powierzchni obiektu i wysokości obiektu, oraz projekt rozbiórki. W celu uzyskania pozwolenia należy także wnieść wymagane opłaty. Prawo nakłada na organ obowiązek wydania decyzji do 65 dni od dnia złożenia prawidłowo wypełnionego wniosku wraz z załącznikami. Rozbiórka budynku może rozpocząć się po upływie czasu na uprawomocnienie się decyzji, a więc po 14 dniach od jej otrzymania.
Jak przeprowadzić rozbiórkę budynku?
Po dopełnieniu wszelkich formalności, należy wybrać firmę, która zajmie się wyburzeniem budynku. Wiele osób będzie miało na uwadze przede wszystkim cenę usługi. Nie tylko to powinno stanowić przedmiot naszej troski. To ważne, aby ekipa miała doświadczenie w dokonywaniu rozbiórek. Powinna ona zadbać o zachowanie bezpieczeństwa, a prowadzenie robót powinno spełnić wszystkie normy, jakie wynikają z przepisów prawa budowlanego. Przy okazji warto sprawdzić, czy firma oferuje wywóz gruzu.
Wyburzenia budowli można dokonać na dwa sposoby:
- ręcznie – metoda preferowana jest w przypadku dobrze utrzymanych obiektów, pozwala ona na odzyskanie części materiałów budowlanych, jej wadą jest jednak to, że jest czasochłonna,
- mechanicznie – metoda stosowana jest w przypadku mocno zniszczonych budynków, które wyburza się za pomocą sprzętu ciężkiego, cechuje się ona krótkim czasem wykonania, zaledwie do kilku dni.
Osoby, które przymierzają się do rozbiórki domu, zastanawiają się, jak będzie wyglądał cały proces. Na początku należy zacząć od wyznaczenia powierzchni robót, ogrodzenia jej i zabezpieczenia. W drugiej kolejności dochodzi do odłączenia sieci przesyłowych i mediów. Po spełnieniu obu warunków można przejść do wyburzenia obiektu. Jeśli jest on w dobrym stanie, wybór padnie na rozbiórkę mechaniczną. Na początku ma miejsce demontaż okien i drzwi, usuwane są panele oraz elementy stalowe. Następnie dochodzi do rozebrania dachu. Jeśli jest od spadzisty, demontuje się go zaczynając od kalenicy do dołu. Z kolei stropodachy należy pozbawić pokrycia, a następnie rozebrać aż do stropu nad ostatnią kondygnacją. W czasie usuwania dachu należy zająć się na początku demontażem rynien i obróbek blacharskich. Dopiero później można zająć się usuwaniem pokrycia dachu, które często wykonane jest z blachy. Należy zdejmować ją arkuszami, za pomocą nożyc dekarskich. W przypadku dachówek demontuje się je pojedynczo. Na koniec usuwa się poszycia – bywa, że da się odzyskać drewno, jeśli tylko nie jest zgrzybiałe.
Kolejne do rozbioru są ściany. Jeśli są murowane, na początku trzeba skuć z nich tynk. Potem należy zdejmować od góry kolejne wszystkie elementy z jakich powstały, jak cegły, pustaki czy bloczki. Oczywiście, rozbiórkę ścian zaczyna się od najwyższych kondygnacji. Jeśli w domu znajdowała się piwnica, to również jest ona wyburzana. Następnie powstały w ziemi otwór zasypać mogą koparki.
Jak posprzątać po rozbiórce budynku?
W przypadku dokonania rozbiórki za pomocą ciężkiego sprzętu, nie ma możliwości odzyskania materiałów budowalnych, odpady wywozi się na wysypisko śmieci. Wyburzanie budynków metodą mechaniczną generuje wiele odpadów. To dlatego tak ważne jest, aby na bieżąco usuwać gruz i inne pozostałości po rozbiórce. Nie chodzi jedynie o to, aby usprawnić demontaż obiektu, równie ważne jest zapewnienie bezpieczeństwa osobom dokonującym wyburzania. Warto również pamiętać, że kwestie składowania i wywożenia gruzu są regulowane przez ustawę. Nieprzestrzegania prawa budowlanego w tym zakresie grozi karami pieniężnymi. Gruz najlepiej składować w specjalnych kontenerach na gruz, które można wcześniej zamówić. Potem należy zawieść go do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych, gdzie zostaje poddany recyklingowi. Zamawiając specjalistyczną ekipę do rozbiórki domu na ogół nie trzeba martwić się kwestami związanymi ze sprzątaniem. Większość firm zajmuje się wywiezieniem wszystkich odpadów w odpowiednie miejsce, gdzie zostaną one poddane utylizacji. Aby jednak uniknąć przykrych niespodzianek, należy omówić tę kwestię przed podpisaniem umowy.
Ile kosztuje rozbiórka budynku?
Trudno jednoznacznie powiedzieć, ile kosztuje rozbiórka budynku. Cena zawsze wymaga uzgodnienia, wiele zależy od objętości budynku (tzw. kubatury), jego wielkości, lokalizacji oraz konstrukcji. Duże znaczenie odgrywa także to, z jakich materiałów obiekt został wykonany. W niektórych przypadkach mogą zostać one zutylizowane bądź wykorzystane ponownie, dzięki czemu istnieje szansa, że ktoś przeprowadzi rozbiórkę w zamian za materiały. Rozwiązanie to wymaga jednak aktywności na portalach ogłoszeniowych. Nie ma gwarancji, że uda się znaleźć osobę zainteresowaną tego typu wymianą. W większości przypadków ludzie korzystają więc ze specjalistycznych firm.
Budynki wykonane z drewna, cegły czy kamienia są stosunkowo proste do rozbiórki i generują najmniej wydatków. Można oczekiwać, że ceny będą wynosić od 20 do 30 zł za metr sześcienny. Budynek betonowy sprawia więcej problemów przy wyburzaniu, dlatego należy oczekiwać wyższych cen, w okolicach 45-85 zł za metr sześcienny. Nieco łatwiejsze do rozbiórki są obiekty z metalu. Proces wyburzania trwa szybko i kosztuje około 60-85 złotych za metr sześcienny. Co ważne, metal z rozbiórki można sprzedać, co pomoże zwrócić część poniesionych kosztów. W przypadku budynku z żelbetonu należy pogodzić się z wysokimi cenami, które wahają się w graniach od 80 do 140 złotych ma metr sześcienny.
Myśląc o kosztach rozbiórki obiektu, należy również pamiętać, że usługa wywiezienia odpadów jest płatna. W dużej mierze zależy ona od tego, jak oddalone jest wysypisko bądź miejsce utylizacji. Zakładając, że znajduje się ono blisko, do 5 kilometrów, można liczyć na cenę 40-90 zł za metr sześcienny odpadów. Niestety, koszt będzie rósł wraz z ilością kilometrów do pokonania.
Rozbiórka obiektu – podsumowanie
Przystępując do rozbiórki obiektu, pamiętaj, że jest to proces kilkuetapowy. Oto kilka wskazówek w ramach podsumowania:
- Chcąc dokonać rozbiórki obiektu zacznij od załatwienia wszelkich formalności. Sprawdź, czy obiekt nie wymaga pozwolenia na rozbiórkę. Jeśli tak, przygotuj wszystkie dokumenty i złóż je do urzędu miasta lub starostwa powiatowego. Pamiętaj, że sama rozbiórka może rozpocząć się dopiero po uprawomocnieniu się decyzji wydanej przez odpowiedni organ.
- Znajdź profesjonalną firmę, która zajmie się wyburzaniem budynku. Zorientuj się, czy posiada ona doświadczenie i odpowiedni sprzęt. Jeśli firma wzbudza w Tobie zaufanie, skontaktuj się z nią w celu ustalenia szczegółów. Na początek zdecydujcie czy rozbiórka odbędzie się mechanicznie, czy może za pomocą ciężkiego sprzętu. Dogadaj się w kwestii wywiezienia odpadów budowlanych. Poproś o przygotowanie wyceny usługi. Zadaj wszystkie nurtujące Cię pytania.
- Po ustaleniu i zaakceptowaniu wszelkich szczegółów, możesz podpisać umowę z firmą. To wszystko. Teraz rozbiórka obiektu jest w ich rękach. Wystarczy poczekać, aż posesja będzie gotowa do powtórnego zagospodarowania.
Niektórym wydaje się, że rozbiórka budynku nie stanowi większego problemu. Nic bardziej mylnego. Wyburzanie budynków to proces wieloetapowy i często rozciągnięty w czasie. Już samo skompletowanie dokumentów może stanowić duże wyzwanie. Po otrzymaniu pozwolenia na rozbiórkę można przejść do działania. Warto zwrócić się do osób, które się na tym znają. Profesjonalne firmy wiedzą, jak w sposób bezpieczny i bezproblemowy dokonać demontażu obiektu oraz pozbyć się odpadów budowlanych. Do usunięcia budynków może dochodzić z wielu powodów. Niezależnie od przyczyn, należy zadbać, aby cały proces przebiegał zgodnie z prawem i przyjętymi normami.